Kullanıcı Deneyimi (User Experience) tasarımı; mühendislik, pazarlama, grafik, endüstri ve kullanıcı arayüzü tasarımlarını içeren dijital veya fiziksel bir deneyim ile ürünler ve potansiyel müşteriler arasındaki ilişki kurma sürecidir. UEGroup CEO’su Tony Fernandes, CMSWire ile yapılan bir röportajda UX tasarımı için ‘’Geçmişte logoların ve sloganların yaptığı şekilde güvenilirlik ve bağlantı kurmanın yerini alan interaktif bir marka deneyimidir’’diyor.

Bir UX tasarımcısı, kuruluşların kullanıcı deneyimlerinden yararlanarak yeni içeriklerin oluşturulmasına yardımcı olur. Örneğin; Bir araçtaki ya da cihazdaki açma kapama düğmesinin nerede olduğundan, bir web sitesindeki panelin kullanım düzenine kadar birçok alanda UX tasarımcıların çalışmalarını görebiliriz.

Kullanıcılar için daha kullanışlı ve tercih edilir bir çözüm arayışında olan UX tasarımcıları, kullanıcı deneyimlerine yeni boyutlar getirerek hayatı kolaylaştırmak için çalışır.

Tasarımcılar UX(Kullanıcı Deneyimi) tasarımlarını nasıl uyguluyor?

Tasarımın etkili ve başarılı olabilmesi için doğru stratejik planlamanın yapılması önemli bir süreçtir.
Rebecca Linke’nin MIT Management Sloan School’da ki bir makalesinde UX tasarımcılarının çalışmalarında oluşum ve uygulama sürecinin ne şekilde ilerlemesi gerektiğini paylaşıyor:

- Problemi algılayın
- Geniş bir çözüm planlaması yapın
- Prototip ve testler oluşturarak işlevselliği denetleyin
- Geleneksel dağıtım mekanizmaları aracılığıyla uygulayın.

Design Thinking sadece bir süreç değildir

Bildiğiniz gibi sadece planlayarak ve süreçleri doğru uygulayarak sonuçlardan başarı elde etmek her zaman mümkün olmuyor. UEGroup CEO’su Fernandes:
‘’Televizyonda izlediğimiz yemek tariflerini uygulamak istediğimizde her ne kadar söylenen tarifin bire bir aynısını yapsak dahi aynı görüntüyü ya da lezzeti tutturamadığımız oluyor; çünkü sadece sürece hakimiz; fakat deneyime sahip olmadığımız için etkili sonucu elde edemiyoruz’’ diyor.

Bu sebeple design thinking süreci oluştururken sadece planlama yapıp, etkili geri dönüşler beklemek her zaman mantıklı olmuyor. Stratejiyi etkili bir şekilde oluşturabilmek ve iyi geri dönüşler alabilmek için takımınızda iyi ve tecrübeli ‘’aşçıların’’ bulunması gerekiyor.

Kullanıcı Deneyimi Tasarım İlkeleri

UX tasarımcılarının stratejilerinin temelinde, müşteri deneyimlerini tasarlarken onlara rehberlik eden çeşitli ilkeleri vardır. InVision’da çalışan içerik tasarımcısı Clark Wimberly’ye göre, beş önemli UX tasarım ilkesi şunları içerir:

-Sindirilebilirlik: Müşterilerin ürünü alma süreçlerini ya da ürünün kullanım sürecini düşünmeyin. Müşteri alışkanlıklarını iyi analiz edip, sadece insanların almasını sağlayın.

-Netlik: Fiyatlandırma, garantiler vb. konularda kesinlikle açık olun.

-Güven: Ürün ile ilgili tam bilgiyi almalarını sağlayın ve verdiğiniz tüm sözleri yerine getirin. Beklentiyi sağlayabiliyor olmanız güven verir.

-Alışkanlıklar: İnsanlar bildikleri, tanıdıkları içeriklerle daha kısa süreli bağdaşımlar kurabilir. Bu sayede ürününüzü kısa sürede algılar ve kabul ederler. Kabul edilen cümle kalıpları, simgeler ve ya sunum kurallarını kullanmak etkiyi arttıracaktır.

-Çözümsellik: Karmaşık açıklamalar odaklanmayı zorlaştırır. Karmaşık şeyleri basitleştirmek; bir kullanıcıyı daha tarafınıza çekmek anlamına gelebilir. Bu konuda ürün içerik kolaylığı ya da tasarımın sadeliği tercih sebebi olacaktır.

UEGroup CEO’su Fernandes ise Wimberly’nin tasarım ilkeleri listesine katılıyor; ancak UX tasarım ilkeleri hakkında kendi düşüncelerini şu şekilde ekliyor:

-Basit tut

-Değerli kıl

-Taklit etme, Yenilikçi kal

-Kullanıcıyı anlayın ve ihtiyaçlarına göre tasarlayın

-Kullanıcıları tanımlayın: Kullanıcıların özelliklerini ve karakter yapısını algılamak ürün tasarımının şekillenmesine katkı sağlayacaktır.

-Tutarlı olun: Kavramlar ve tasarım unsurları ile tutumlu olun.

- İnsanların bakmak ve konuşmak istediği bir şey yapın

Etkili bir UX Tasarım Süreci için etkenler nelerdir?

Kullanıcıyı keşfet

Kullanıcının kim olduğunu, ne yapmak istediğini ve nasıl yapmak istediğini anlamak için zaman ayırın. Bu sayede doğru kullanıcı için doğru çözümlemeleri sağlayacak tasarımı oluşturduğunuz sürecin daha hızlı ve verimli geçmesini sağlarsınız.

Problemi Tanımla

Bir çok tasarımcı, önce yapmaya çalıştıkları şey için bir problem bildirimi yada çözümsel bir renk tablosu oluşturmadan grafikler oluşturmaya başlar. Sorunun tanımlanması, çözüm rollerinin, isimlerinin ve fiillerin anlaşılması, tasarımın inşa edileceği bir temel oluşturur. Temel ne kadar sağlamsa binanız o kadar yükselebilir.

Yeni fikirler her zaman denenmeye değer

Fernandes’e göre, bu genellikle sürecin en önemli ve gözden kaçan kısmıdır. Çünkü günümüz tasarımcıları; karşılaştıkları birçok revize ve negatif geri dönüşler sebebi ile zaman geçtikçe robotlaşmaya başlıyor ve sadece isteneni yapar hale geliyorlar. Tasarımcıların birçoğu, başkalarının neler yaptığını kopyalamakla başlıyor, problemin üzerinde durulduğu bir yerden başlayıp, sonrasında yaratıcı çözümler araştırıyorlar. Bu süreçlerin geçişini sağlamak için tasarımcılarınıza daha özgür çalışma imkanları verin ve onlardan daha çok yararlanın.

Kullanıcı testi ile doğrulayın

Kullanıcıyı karar verme sürecine dahil etmek çok önemlidir. Başlangıç seviyesinde bitirilen tasarımların, kullanıcı geri bildirimleri ile değiştirilmesi ve son halini alana dek oluşum devam etmesi asıl sonuca ulaşılmasını sağlar. Bu süreç içerisinde alınan geri dönüşler çalışmanın yönünü doğrular ve başarılı bir UX tasarım süreci için kritik öneme sahiptir.

Teslimattan sonra bile takibe devam edilmeli

Tasarım tamamlandığında, uygulamasına dikkat edilmesi önemlidir. Genellikle tasarım ve gerçek uygulama arasında büyü bir fark vardır. Süreç, sadece geliştirme aşamasında değil, dağıtım sonrasında da takip edilmek zorundadır.

Duygular UX tasarımına nasıl etki ediyor?

Duygusal tasarım, UX tasarımının bir bileşenidir. İnsanlar her ne kadar birçok konuda mantık ile hareket ediyor olsa da, alım ve satım ile ilgili konularda duygular büyük bir role sahip.

Tasarımda amaç, kullanıcılar ile duygusal bağları oluşturacak deneyimlerden yola çıkarak, ihtiyaçlarına cevaplar oluşturmaktır. Tasarım ve kullanıcı arasındaki ilişkiyi Etkileşim Tasarımı Vakfı(IDF) üç bileşen ile açıklıyor:

-Visseral duygusal tasarım: Kullanıcı, oluşturulan bir ürün ile ilk kez karşılaştığında vereceği ilk tepki baz alınarak oluşturulur.

-Davranışsal ve duygusal tasarım: Ürünün kullanılabilirliğini, ne kadar iyi performans gösterebildiğini ve nasıl kullanılacağını kolayca anlayabileceğimiz tasarımlardır.

-Yansıtıcı duygusal tasarım: Ürünü kullandıktan sonra hayatımız üzerindeki yansımanın anlatıldığı tasarımlardır. Örneğin, bir telefonu tuttuğunuzda ne hissedeceğiniz ya da ürüne sahip olduktan sonra hayatımıza hangi alanlarda ne şekilde katkısının olacağını düşünmeye yönelten değerleri barındırır.

UI ve UX Tasarımı

UX tasarımının önemli bir yönü, UI(kullanıcı arayüzü) tasarımı ile olan ayrımı anlamaktır. Bir UX tasarımcısı, kullanıcı deneyimlerinden yola çıkarak bir şey oluşturur. Bir UI tasarımcısı ise kullanıcı arayüzü tasarımcısıdır.

UX tasarımcıları, ürünün nasıl hissettirdiğine ve ürünün nasıl bir etki oluşturduğuna odaklanır. UI (kullanıcı arayüzü) tasarımcıları ise bir kullanıcının etkileşimde bulunduğu her bir ekranı veya sayfayı oluşturup tasarlar. Düğmelerin, simgelerin ve sembollerin tasarımları ile ilgilenir.

UI ve UX tasarımı birbiri ile etkileşim halindedir. Ürünlere ait UX tasarımı, UI tasarımı ile doğru arayüz ile desteklenirse etki artacak ve müşteri deneyimi pozitif yönlü gerçekleşecektir.

Kaynak: https://www.cmswire.com/customer-experience/what-is-user-experience-ux-design/

ETİKETLER